شفقنا زندگی- قائم مقام پیشین سازمان میراث فرهنگی و گردشگری شهرداری را اولین مسئول کالبد شهر و همچنین مسئول مردم به عنوان موجودات زنده شهر می داند که اگرچه نمی تواند به جای قوه قضاییه بنشیند اما قوه اجراییه دارد و در صورت وقوع حوادث و فجایع در سطح شهر اداره، ایمنی و مدیریت بحران را به دست می گیرد.
مهدی حجت، از بنیان گذاران سازمان میراث فرهنگی، در گفتگو با خبرنگار شفقنا زندگی، بیان کرد: مهمترین موضوعی که کمتر به آن توجه می شود پیشگیری به جای درمان است. در حال حاضر ساختمان هایی که در تهران ساخته می شوند اگرچه آیین نامه ۲۸۰۰ می گیرند ولی از آنجا که متخصص نیستند، استانداردها را رعایت نمی کنند و چندان نظارتی هم صورت نمی گیرد لذا قابل اطمینان و اتکا نیستند.
وی افزود: البته ساختمان هایی که از گذشته باقی مانده اند، چون استانداردهایشان ضعیف تر بوده است، طبیعتا بیشتر در معرض خطر قرار دارند. این ساختمان ها را می توان به دسته های مختلفی تقسیم بندی کرد. یکی از این دسته ها، ساختمان هایی هستند که به جهت اینکه ارزش خیلی کمی دارند می توان آنها را از بین برد و تخریب کرد، چون مقرون به صرفه نیست که برای استحکام بخشی آنها هزینه شود. اما بعضی از ساختمان ها ارزش این را دارند که برای تقویتشان برنامه ریزی شود.
حجت درباره مسئولیت شهرداری در جهت ایمن سازی ساختمان های فرسوده گفت: آنچه که شهرداری درموردش مسئولیت دارد چند بخش است. بخش اول صدور مجوز برای ساختمان هایی است که از این پس ساخته می شود. بخش دوم نظارت دقیق بر رعایت استانداردها هنگام ساخت و در پایان کار است. من بسیار شاهد بودم که برای ارائه پایان کار، مهندسان به ابعاد و ظاهر بنا توجه می کنند تا خلاف ضوابط انجام نشده باشد اما اینکه یک قسمت را بشکافند و ببینند ستونش به اندازه گذاشته شده یا پِی اش درست ریخته شده یا خیر، این نوع اندازه گیری ها و دقت ها درمورد نظارت انجام نمی شود. بخش سوم شناسایی بناهای در معرض خطر، ارائه پیشنهادات و کمک به مالکان برای بازسازی و تقویت ساختمان است.
اولین مسئول کالبد شهر شهرداری است
وی خاطرنشان کرد: اولین مسئول کالبد شهر شهرداری است. شهرداری در عین حال مسئول موجودات زنده شهر یعنی مردم نیز هست. بنابراین اگر حادثه ای رخ دهد اداره، ایمنی و مدیریت بحران شهر به دست شهرداری است. البته ستاد بحران اکنون کار می کنند و اقدامات خوبی هم انجام دادند؛ اما در شهری نظیر تهران که بی قواره و بی رویه رشد کرده است، مهار کردن، به کنترل درآوردن و زیرساخت های لازم را در آن ایجاد کردن، کار بسیار دشواری است و همت جدی همراه با امکانات را می طلبد.
حجت در پاسخ به این پرسش که آیا شهرداری اجازه تخریب، پلمپ و یا اعمال قانون نسبت به ساختمان های قدیمی را دارد؟ گفت: در حال حاضر بیشتر، تمایل وجود دارد که بگویند اجازه و اختیار ندارد، چون حادثه ای اتفاق افتاده که نمی خواهیم بگوییم شهرداری در مورد آن مسئول بوده است، اما واقعیت این است که در مقاطع مختلف، شهرداری می تواند دخالت کند و اینطور نیست که می گویند شهرداری قوه اجراییه ندارد، اتفاقا دارد؛ ولی به این معنا نیست که جای قوه قضاییه بنشیند و حکم قضایی صادر و اجرا کند چرا که قوانین اجازه نمی دهد شهرداری تا این حدود دخالت کند.
پلاسکو در ایمنی مشکل داشت و نه در استحکام
وی در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر اینکه ساختمان هایی به قدمت پلاسکو در کدام دسته : نیاز به تخریب و نیاز به بازسازی ـ قرار می گیرند؟ بیان کرد: ابتدا باید برای استحکام بخشی هر ساختمانی برآورد اقتصادی صورت گیرد.استحکام بخشی وجوه مختلفی دارد، یکی اینکه آیا ساختمان به درستی بر جای خود می ایستد یا خیر که خیلی از ساختمان های قدیمی و فرسوده با این مشکل مواجه هستند و دیگر اینکه آیا از ساختمان به درستی بهره برداری می شود؟ اگر مثلا پلاسکو احتیاج به استحکام بخشی داشت با توجه به سیستم فلزی اش خیلی راحت می شد ستون ها و تیرهایش را از بیرون تقویت کرد و مخارج زیادی هم نداشت اما گاهی لازم است که تک تک سقف ها سوراخ شود و تیر و ستون ها از میان آنها عبور داده شود که دشوار تر است. البته پلاسکو در ایمنی مشکل داشت و نه در استحکام و ایستایی ساختمان.
بزرگترین نقطه ضعف پلاسکو در نحوه بهره برداری از آن بود
قائم مقام پیشین میراث فرهنگی معتقد است: بزرگترین نقطه ضعف پلاسکو در نحوه بهره برداری از آن می دانم. نوع استفاده از آن ساختمان از همه ی اشتباهات بیشتر بوده است؛ البته سیستم برق، حرارت و آبفشانی این محل نیز احتیاج به رسیدگی از سوی مالک داشته است؛ اینکه تمام یک ساختمان مملو از پلاستیک، پارچه و مواد قابل اشتعال شود و هیچ سیستم خاموش کنندگی نیز وجود نداشته باشد طبیعی است که چنین فاجعه ای رخ می دهد.
ساختمان هایی که در انتظار سرنوشت پلاسکو قرار دارند
حجت ضمن بیان اینکه شهرداری می تواند به نحوه بهره برداری ساختمان ها تذکر دهد، یادآور شد: ساختمان آلومینیوم نیز مشابه پلاسکواست اما به جهت اینکه در آن لوازم مکانیکی تعمیر می شود در معرض خطر نیست. اما ساختمان علاء الدین، که مملو از موبایل و وسایل پلاستیکی است اگر خدای نکرده آتش بگیرد خسارت هنگفتی به جا می گذارد، اگرچه این ساختمان جدیدتر است و از لحاظ ایستایی محفوظ تر، اما به قدری به صورت متراکم از آن استفاده می شود که اگر اتفاقی بیفتد، امکان دسترسی سیستم های کمک کننده وجود نخواهد داشت. در هر یک متر مربع این ساختمان یک فروشگاه ایجاد کرده اند که بر اساس استانداردها نباید اجازه داده شود؛ اما چون قیمتشان بسیار بالا می رود از زیر پله و راهرو نیز برای فروش موبایل و لوازم مربوطه استفاده می کنند و همه این موارد ضد امنیت است.
انتهای پیام