شفقنا زندگی- تاکنون به معلم و دغدغههای آنها از منظر مسائل معیشتی و مادی توجه شده است، در حالی که اگر یک بار به پای درد دلهای آنها بنشینیم میتوانیم مسائل و مشکلات جدیتر و مهمتری را بیابیم که تا به حال از آن غفلت شدهاست. متناسب نبودن درآمد معلمین با میزان مسئولیت، فرسودگی شغلی و تنش های روحی و روانی که متحمل میشوند، صرفا میتواند گوشه ای از مشکلات باشد. نباید تنها با این توجیه که معلمی شغل انبیاست، از توجه به نیازها و سختیهایی که معلمان تحمل میکنند چشم پوشید. اگر از معلم انتظار انجام کامل وظیفه و مسئولیت را داریم، باید در عوض به مسائل معیشتی او نیز توجه کنیم.
خبرنگار شفقنا زندگی تلاش کرده مسائل و دغدغه های معلمان را از زوایای مختلف مورد بررسی قرار دهد.
کارشناس ارشد آموزش و پرورش: جایگاه معلمان در جامعه ارتقا یابد
مریم کشاورز، کارشناس ارشد آموزش و پرورش در گفت وگو با خبرنگار شفقنا زندگی، با تاکید بر اینکه هیچ معلمی را سراغ ندارم که دغدغه معیشتی نداشته باشد اظهار کرد: در طبقه بندی های جامعه شناسی معلمان باید جز طبقه متوسط هر جامعه ای قرار بگیرد این در حالی است که معلمان در کشور ما در ردیف قشر ضعیف و فقیر قرار دارند و به دلیل وضعیت نامناسب معیشتی بیش از ۶۰ درصد آنها بخصوص در کلان شهرهای مثل تهران شغل دوم را برای خود انتخاب کرده اند.
وی در ادامه با بیان اینکه باید جایگاه معلمان در جامعه را ارتقا دهیم تصریح کرد: مطمنا این تنها معلمان نیستند که از وضعیت معیشت خود در جامعه ناراضی هستند در واقع بیشتر اقشار مردم در وضعیت اقتصادی مناسبی قرار ندارد اما باید توجه داشت هر جامعه ای که توانسته رشد کند، به فرهنگیان خود بها داده و به تقدیر و تشویق آن ها پرداخته است. در ایران هم باید جایگاه شغلی معلمان را ارتقا دهیم. از این راه است که مشکلات معیشتی آن ها بهبود پیدا می کند.
کشاورز همچنین با بیان اینکه زیربنای فکری تحول اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی هر جامعه ای توسط معلمان اتفاق می افتد افزود: معلمان در جوامع توسعه یافته از جمله شغل های رده بالا و قابل احترام است اما در جامعه ما ضرر ناشی از مشکلات اقتصادی کشور بیشتر متوجه اقشاری مثل معلمان است، بنابراین لازم است ساز و کاری طراحی شود، تا جایگاه شغلی معلمان نیز مانند استادان دانشگاه مشخص شود تا در سایه رتبه بندی بتوانند مشکلات معیشتی خود را حل کنند.
این کارشناس ارشد امور تربیتی آموزش و پرورش ، با تاکید بر اینکه مشکلات و دغدغه های معلمان جامعه ما تنها به مسائل مادی خلاصه نمی شود گفت: پرورش نسل هر جامعه توسط معلمان و اساتید دانشگاه شکل می گیرد، بنابراین حفظ کرامت و ارزش معنوی معلمان مهم تر از توجه به ارزشهای مادی آنان است. متاسفانه در حال حاضر جایگاه معلمان در جامعه ما آن جایگاهی نیست که پیش از این در گذشته بود و ارزش معلمان پایینتر از آن چیزی است که واقعیت نام معلم در آن نهفته است و این تضعیف جایگاه معلمی موجب شده قداست و حرمت این شغل در بسیاری از مواقع نادیده گرفته شود.
یک معلم مدرسه دولتی در تهران: هدفمند نبودن و ناکارآمدی روش های آموزشی از مشکلات اساسی است
در ادامه شکوفه، یکی از معلمان مدارس دولتی منطقه ۲۲تهران در گفت وگو با خبرنگار شفقنا زندگی، با بیان اینکه مشکلات اقتصادی، معلمان مدارس دولتی را بی انگیزه کرده است اظهار کرد: در حال حاضر من با ۱۸ سال سابقه کار معلمی در یکی از مدارس دولتی، یک میلیون و دویست هزار تومان دریافتی دارم. اما یک کارگر ساده بیشتر از معلم حقوق و مزایا دریافت می کند، این در حالی است که ما با آموزش به نسلی سخت روبرو هستیم، حقوق پایین نیز در سختی کار تاثیرگذار است. بسیاری از معلمهای رشتههایی تجربی و ریاضی با برگزاری کلاس خصوصی مشکلات اقتصادی خود را تا حدودی جبران می کنند اما دیگر معلمها بخصوص در مقاطع ابتدایی وراهنمایی حتی اینکار را نیز نمیتوانند بکنند.
وی در ادامه از تغییرات مکرر سیستم و کتب آموزشی در مدارس نیز ابراز نارضایتی کرد و گفت: معضل اساسی آموزش در ایران هدفمند نبودن سیستم آموزش و ناکارآمد بودن روش های آموزشی است. تغییرات مکرر محتوای کتاب های درسی طی چند دهه اخیر به جای بهبود کیفیت، آشفتگی های محتوایی را بیشتر کرده و این تغییرات علاوه بر اینکه دانش آموزان را سردرگم تر از پیش ساخته است، معلمان را نیز برای تدوین و برنامه ریزی طرح دروس دچار مشکلات اساسی نموده است و این نابسامانی در سیستم آموزش کشور استرس و سختی کار معلمان را بیشتر افزایش می دهد.
به گفته این معلم دوره دبیرستان، در نظام آموزشی کشور ما نگاه به معلمان همچنان سنتی باقی مانده است و تفکیک معلم خوب از معلم ضعیف در بسیاری از موارد ممکن نیست. این مشکل درون سازمانی یکی از بزرگترین ضعف های آموزش و پرورش است که معلمان خوبی را که در تدریس خلاق و کوشا هستند با معلمان کم کار از نظر حقوق و مزایا در یک رده قرار می دهد و مرز مشخصی بین آنها قائل نمی شود.
یک بازنشسته آموزش و پروش: حقوق معلمی کفاف زندگی را نمیدهد/ ضرورت بازآموزی شیوه تدریس معلمان
محمد علی مرادی بازنشسته آموزش و پرورش استان زنجان معلمی را سخت ترین و پرمسوولیت ترین شغل دانسته و به خبرنگار شفقنا زندگی می گوید: معتقد هستم معلمی شغل سختی است و مایه گذاشتن از جسم و روح میخواهد. میزان زمان، تمرکز و صبری کاری را که معلمان باید در کلاس درس داشته باشند با هیچ شغلی قابل مقایسه نیست. این در حالی است که حقوق آنها حالت معکوس دارد. حقوق معلمی کفاف زندگی را نمیدهد. من همکاران زیادی دارم که علاوه بر شغل معلمی یک شغل دیگر نیز دارند همین امر ما را با پدیده دوشغله شدن معلمان مواجه کرده است. اما تبعات این دوشغله شدن، تنها فشار بر افراد نیست، بلکه بهشدت میتواند روی آموزش تاثیر منفی بگذارد.
وی در ادامه خاطر نشان کرد: همانطور که هبری نیز فرموده اند که هزینه برای آموزش و پرورش هزینه نیست، بلکه سرمایه گذاری است، اما با توجه به این رویکرد، به آموزش و پرورش چندان که انتظار می رود بها داده نمی شود.
این معلم بازنشسته به ضرورت بازآموزی شیوه تدریس معلمان در کشور اشاره کرد و افزود: یکی از مقولههای بسیار مهم در امر تعلیم و تربیت، کتابهای درسی دانشآموزان است. کتاب درسی، نوشتهای غیرقابل تغییر و ثابت نیست چرا که مبنای تغییر کتاب درسی نیازسنجی است که این امر بسته به شرایط مکانی و زمانی تغییر میکند. اگر نتوان محتوای کتب درسی را در مسیر دقیق نظری و عملی آموزش تألیف کرد، نمیتوان امیدوار بود آموزش و پرورش به تحول بنیادی دست یابد، در کنار آن باید کلاس های بازآموزی برگزار شود که معلمان نیز اطلاعات علمی و سیستم تدریس خود را به روز کنند، متاسفانه مشکل معلمان ما این است که به همان روشی که به آنها تدریس شده است، معلمان نیز به همان روش برای دانشآموزان خود تدریس میکنند.
مرضیه اسدی، روانشناس: استرس مهم ترین معضل روانی معلمان است
در ادامه دکتر مرضیه اسدی، روانشناس در گفت وگو با خبرنگار شفقنا زندگی، استرس را مهم ترین معضل روانی معلمان عنوان کرد و گفت: اگر چه استرس مخصوص شغل معلمی نیست در همه مشاغل وجود دارد، اما یک معلم برخلاف مشاغل دیگر علاوه بر مسایل که در همه افراد مطرح است، با مشکلات و دغدغه های دانش آموزان نیز درگیر است. مساله تفاوت های فردی و فرهنگی نظیر تفاوت های سنی، استعداد، میزان رشد، بلوغ، شخصیت دانش آموزان و شیوه برخورد معلم با این عوامل، فشار وارد بر آنها را افزایش می دهد، به علاوه مشغله های فکری معلم در ارتباط با موضوع درس، حل مسایل و مشکلات موجود در کلاس و تعداد زیاد دانش آموزان از جمله عوامل بسیار استرس زا برای معلمان است.
به گفته این روانشناس، بطور کلی عواملی نظیر مشکل رفتاری دانش آموزان، بی انگیزگی آنان برای یادگیری، نحوه ی ارزیابی معلمان، تغییرات محتوای درسی کتاب ها، فشار کاری و ساعات زیاد تدریس، مدیریت و مسئولیت های اضافی ، شرایط کاری و عدم مهارت لازم برای تدریس از جمله عواملی هستند که استرس و اضطراب معلمان را افزایش می دهد.
وی همچنین به راههای پیشگیری از استرس بین معلمان اشاره کرد و افزود: یکی از عوامل مهم برای جلوگیری از ایجاد استرس، حفظ تعادل بین خانه و محل کار است. افرادی که می توانند تعادل خوبی بین کار و محل زندگی ایجاد کنند در مدتی کوتاه می توانند به بینش کاری خوبی برسند و بدانند که چقدر موقعیت های کاری برایشان لذت بخش و موّفقیّت آمیز است. این کار باعث ایجاد رضایت شغلی بیشتری در معلم خواهد شد. بنابراین هر معلمی باید اهداف خود را متناسب با انتظارات و توانایی های خود انتخاب کند و بکوشد با کار و محیط کاری خود سازگاری حاصل کند.
اسدی در پایان خاطر نشان کرد: یکی دیگر از عوامل بسیار مهم در پیشگیری از ایجاد استرس، مدیریت زمان است. مدیریت زمان به معنای توانایی اولویت بندی زمانی کارها و اجرای این اولویت بندی است. در مدیریت زمان، انجام کارهایی که بسیار مهم هستند و کارهایی که دارای محدودیت زمانی هستند در اولویت قرار می گیرند. بنابراین معلمان نیز می توانند با مدیریت زمان بسیاری از فشار های ناشی از کمبود وقت را جبران کنند.
*بازنشر
انتهای پیام