شفقنا زندگی- نشست گفت و گویی میان هنر، ادبیات و روانشناسی با حضور اساتید ادبیات و روانشناسی و با استقبال دانشجویان و علاقه مندان در تالار فردوسی خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد.
به گزارش خبرنگار شفقنا زندگی، در ابتدای این نشست شیوا دولت آبادی رییس انجمن روانشناسی ایران ضمن عرض خیرمقدم به حاضران در مورد رابطه ادبیات و روانشناسی توضیحاتی ارائه کرد، در ادامه نیز کریم زمانی پیرامون مولانا و آموزه های روانشناسی وی صحبت کرد. احمد محیط روانپزشک و نویسنده نیز در مورد شعر و بهداشت روان سخنانی را ایراد نمود.
حسن عشایری سخنران بعدی برنامه نیز در باب موسیقی و تاثیر آن بر مغز سخنرانی کرد. در ادامه این نشست محمود دولت آبادی بر پیوند میان ادبیات و روانشناسی تاکید کرد و در ادامه یاد و خاطره عباس کیارستمی را گرامی داشت.
آنچه در ادامه می خوانید بخش هایی از سخنرانی احمد محیط روانپزشک، شاعر و مترجم شعر درباره شعر و بهداشت روان است.
محیط وظیفه اصلی هنر را ارتقا همدلی در انسان ها دانست و یادآور شد که در روانشناسی نیز باید در جهت ایجاد این همدلی حرکت کرد.
او سپس به تعریف بهداشت روان از منظر سازمان جهانی بهداشت اشاره کرد و گفت: بهداشت روان حس سالم بودن، خود را توانمند، مستقل کارامد و توانا در ایجاد وابستگی بین نسلی دانستن، توان واقعیت بخشیدن و توان مقابله موفق با استرس های عادی زندگی است.
این روانپزشک همچنین عنوان کرد که بهداشت روان با یاخته های مغز ارتباط برقرار می کند. او تصریح کرد: از لحظه انعقاد نطفه کودکِ آینده ترکیبی است از یک ساختار توارثی، یک بدن فیزیکی و ساختار روانشناختی که عضو یک خانواده است، به یک فرهنگ و تاریخ تعلق دارد، در یک سامانه اجتماعی زندگی می کند، یک وضعیت تغذیه ای دارد و … .
محیط در بخش دیگری از صحبت های خود به شعر اشاره کرد و گفت: در مورد شعر فارسی می توان گفت تعریف جامع و مانعی وجود ندارد. شعر نوعی نوشته است که با موسیقی همراه می شود. بدون توجه به جنبه موسیقایی در کلام تفاوت شعر و نثر را نمی توانیم بیان کنیم.
وی اظهار داشت: شعر با عواطف، هیجانات انسان، اندیشه ها و مسائل زمان در ارتباط است. شعر خلاصه گو است. شعر همچنین با جرایانات اندیشه و مسائل اجتماعی و انسانی زمان خود، نیز در ارتباط است. شعر به مسائل همیشگی انسان مثل زندگی، مرگ و عشق می پردازد. اگر این موارد را از شعر جدا کنیم دیگر نمی توانیم برای شعر تعریفی داشته باشیم.
این روانپزشک و شاعر درباره ارتباط شعر با بهداشت روان نیز بیان کرد: انسان ها از همان ابتدا عواطف خود را از طریق موسیقی بروز می دادند، هم به شکل لالایی و آهنگ های عاشقانه و هم به شکل نوحه؛ بنابراین شعر از همان ابتدا با بهداشت روان سر و کار داشته است. شعر همچنین ابزاری است برای تسبیح انگیزش ها و تکانه های رمانتیک همراه با خشونت و حتی گاهی پوچ گرایانه. کمک به برون ریزی این تکانه ها می تواند اثر درمانگر نیز داشته باشد.
وی ادامه داد: در سال های اخیر پژوهش های زیادی در زمینه پی ـ پژوهی هنر به ویژه حوزه موسیقی و شعر انجام شده و به جرات می توانیم بگوییم که از طریق این بررسی ها می توانیم به ساختن آینده درک ما از آنچه در انسان، انسانی است و نقش مغز پی ببریم. امروزه می توانیم اثر گذاشتن مسائل عاطفی روی انسان را قابل مشاهده کنیم. چه کسی می توانست فکرش را بکند که اثر شعر روی مغز را می توان در قالب تصویر نشان داد.
محیط گفت: پی یاخته های آینه ای یکی از مهمترین و برجسته ترین یاخته هایی هستند که در بخش کلیدی مغز نظیر قشر مغز زیاد هستند، در بخش هایی که مربوط به کلام نیز می شود به تعداد بیشتری وجود دارند. این یاخته های مغز دو کار عمده انجام می دهند یکی آموختن انجام وظایف ساده و پیچیده که به وسیله بدن صورت می گیرد و دیگری اینکه در رابطه با کارکردهای هیجانی، روانشناختی و عاطفی نقش بسزایی دارند، به عنوان نمونه می توان به نقش آنها در خواندن عواطف دیگران پیش از آنکه با ما سخن بگویند اشاره کنیم. بنابراین این یاخته ها یا نورون ها هم عواطف ما را می سازند و هم به ما کمک می کنند که عواطف دیگران را بخوانیم.
این شاعر اظهار داشت: دیوید دابس یک پژوهشگر آمریکایی در یکی از مقالات خود بیان کرده که در سطح بسیار عمیق تر، این نورون های آینه ای نشانگر وجود یک فرایند زیست شناختی برای شناخت دیگران و تبادل پیچیده افکار که در مجموع آن را فرهنگ می خوانیم هستند.
محیط در پایان بیان کرد: خیال می تواند تبدیل به واقعیتی شود که در مغز دارد اتفاق می افتد. از طریق نورون های آینه ای خیال می تواند شکل بگیرد، خوانده و موثر واقع شود. بنابراین مسئله فقط تصور و تخیل و اینکه شعر خوب بود پس از آن خوشم آمد نیست بلکه شعر درواقع به صورت ثبت شدنی روی مناطق کاملا ثبت شدنی و قابل اندازه گیری در مغز اثر می گذارد.
انتهای پیام