شفقنا زندگی- یک جامعه شناس با تاکید بر اینکه معضل ترافیک پایتخت با مدیریت کارآمد و برنامه ریزی درست قابل کنترل است گفت: متاسفانه مدیریت فعلی پایتخت هیچ برنامه کارآمد برای مشکل ترافیک این شهر ندارد و بیشتر سرمایه گذاری ها بجای هزینه برای توسعۀ حمل و نقل عمومی، بیشتر برای احداث تونل، اتوبان، تقاطع غیرهمسطح و تعریض خیابانها که هر کدام پروژههایی بسیار پرهزینهاند، صرف می شود. این در حالی است که اگر برنامه ریزی درستی در این زمینه وجود داشته باشد ترافیک تهران نیز همانند بسیاری از شهرهای بزرگ دنیا کنترل خواهد شد.
فرشید مقدم سلیمی در گفت وگو با شفقنا زندگی موضوع ترافیک شهری را یک معضل اجتماعی و مدیریتی توصیف کرد و افزود: یکی از مهم ترین معضلات امروز پایتخت بحث ترافیک شدید است که این مشکل در روزهای خاص نظیر برگزاری نمایشگاه های بین المللی بیشتر قابل مشاهده است. اگر این مسئله را با نگاه جامعه شناسی بخواهیم تحلیل کنیم باید گفت ترافیک تهران یک معضل مدیریتی و اجتماعی است ومعضل مدیریتی را نمیتوان از معضل اجتماعی جدا کرد.
نقش مردم عادی در ایجاد ترافیک پایتخت
وی در ادامه در تشریح نقش مردم عادی و شهروندان در تولید ترافیک شهر تهران، تصریح کرد: همانطور که عنوان شد ترافیک یک معضل اجتماعی و مدیریتی است اما اگر این دو مسئله را تفکیک کنیم با این قصد که ببینیم مردم عادی بیشتر عامل این معضل اند یا سازمانهایی ذیمدخل؛ باید بگوییم بخش مدیریتی و سازمانی سهم بزرگتری در عدم موفقیت ما در حل این معضل دارد. مثلا در تهران خطوط اتوبوسرانی بی.آر.تی را در نظر بگیرید. این امکان را شهرداری فراهم کرده و وسیلهای بسیار کارآمد است. مردم هم بیشترین استفاده را از این وسیله دارند چنانکه میبینیم در ساعات اوج ترافیک و در مسیرهای اصلی جابهجایی جمعیت در این اتوبوسها به قول معروف “جای سوزن انداختن” نیست.
این جامعه شناس شهری ادامه داد: در شهر تهران علاوه بر خطوط بی.آر.تی، شهر چند خط مترو نیز وجود دارد. هر خطی که راهاندازی شد بعد از گذشت چند هفته که مورد شناسایی عموم مردم قرار گرفت، ما استقبال عمومی از آن را شاهد بودهایم بطوریکه مردم پایتخت نهایت استفاده را از مترو میبرند. همین رویکرد را مردم به تاکسیها هم دارند.
توسعه حمل و نقل عمومی در تهران زیاد نیست
به گفته وی، در عموم کشورها تاکسیها با یک سرنشین حرکت میکنند. در این کشورها فعالان محیط زیست مردم را به همپیمایی تشویق میکنند یعنی همین کاری که در ایران عادی است، تاکسیها و مسافرکشها تا چهار نفر مسافر سوار میکنند در کشورهای دیگر مرسوم نیست. بنابراین عموم مردم در کشور ما در استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی کوتاهی نمیکنند و من این را نمی پذیرم که عده ای معتقد هستند مردم از وسایل نقیله عمومی استفاده نمی کنند یا بیشتر خودروهای شخصی را ترجیح می دهند. مسئله این است مردم از وسایل حمل و نقل عمومی نهایت استفاده را می کنند اما توسعه این وسایل در تهران کافی نیست.
تهران برای دوچرخه سواری امن نیست
این کارشناس همچنین با بیان اینکه امنیت برای رواج فرهنگ دوچرخه سواری در ایران وجود ندارد، یادآور شد: اگر مردم در شهری مانند تهران از دوچرخه استفاده نمیکنند به دلیل نبود مسیرهای ویژۀ دوچرخه، آلودگی هوا، عدم امنیت دوچرخه و شیب نامناسب بسیار از مسیرها به دلیل مورفولوژی خاص این شهر است. بنابراین در این مورد هم نمیتوان به عموم شهروندان خرده گرفت. البته همیشه و همه جای دنیا عدهای هم هستند که در هر حال وسیلۀ نقلیه شخصی را به وسیلۀ عمومی ترجیح میدهند و دغدغۀ هوا، محیط زیست و غیره را ندارند که آنها را کنار میگذاریم.
ترافیک تهران با مدیریت کارآمد رفع می شود
مقدم سلیمی با اشاره بر اینکه حل ترافیک تهران به مدیریتی کارآمد نیاز دارد، گفت: متاسفانه مدیریت فعلی پایتخت هیچ برنامه کارآمد برای رفع معضل ترافیک این شهر ندارد و بیشتر سرمایه گذاری ها بجای هزینه برای توسعۀ مترو، نوسازی و گسترش ناوگان مینیبوسرانی، ایجاد مسیرهای دوچرخه، همسطحسازی معابر برای پیادهها و مواردی از این قبیل، برای احداث تونل، اتوبان، تقاطع غیرهمسطح و تعریض خیابانها که هر کدام پروژههایی بسیار پرهزینهاند، صرف می شود.
شهرهای پرترافیک دنیا چگونه مشکل خود را حل کردند؟
وی در ادامه افزود: بسیار از شهرهای جهان مشکل ترافیک داشته اند که موفق شدند این معضل را با اصلاح سیاستها، برنامهریزی درست و مشارکت مردم حل کردهاند. بدون شک در تهران نیز میتوان با مدیریت و برنامه ریزی کارآمد مشکل ترافیک را تا حد زیادی حل کرد.
این جامعه شناس در پاسخ به این سئوال که چرا وسایل حمل و نقل عمومی در شهرهای ما وسیله ای برای تردد افراد کم بضاعت و با درآمد حداقلی تبدیل شده است؟ گفت: البته از وسایل حمل و نقل عمومی فقط افراد کمبضاعت استفاده نمیکنند. طبقۀ متوسط و بالا هم مشتری این بخش است اما طبیعی است که افراد کمبضاعت بیشتر از وسایل حمل و نقل عمومی که ارزانتر هستند استفاده کنند.
موانع استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی در تهران
به گفته مقدم سلیمی؛ کیفیت وسایل حمل و نقل عمومی بویژه در تهران خوب یا نسبتاً خوب است مثلاً متروها و اتوبوسهای BRT تهران چیزی از نمونههای مشابه در کشورهای توسعه یافته کم ندارند. البته ناوگان محدودیتهایی مثلاً برای استفادۀ افراد کمتوان و معلول دارد که اشکال کوچکی هم نیست. آنچه مانع استفادۀ جمعیت بیشتری از این امکانات است علاوه بر این محدودیت، کمیت این امکانات است. یعنی خطوط مترو، اتوبوس و مینیبوس کم است. با بیشتر شدن خطوط، بار خطوط فعلی کم شده و رفاه مسافران هم بیشتر میشود. این میتواند وسایل حمل و نقل عمومی را در دسترستر و جذابتر کند.
استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی باید تشویق شود
این جامعه شناس شهری در پایان با تاکید بر اینکه توسعه استفاده از حمل و نقل عمومی نیازمند فرهنگ سازی و تشویق است، خاطر نشان کرد: اساس بحث من این است که برای توسعۀ حمل و نقل عمومی باید آن را تشویق کرد و این تشویق نباید شعاری باشد بلکه نیازمند عمل است. بنابراین توسعۀ اتوبانها، تعریض معابر، احداث پل و غیره که امروزه در تهران اتفاق می افتد استفاده از وسایل شخصی را تشویق می کند کاربرد بیشتر این وسایل موجب میشود بار ترافیک سنگین تر و اثر اتوبانکشیها خنثی شود در نتیجه احتیاج به توسعه اتوبانها دوباره مطرح خواهد شد. چرخه ای که چند دهه در تهران عمل کرده و متأسفانه چند سالی است که به تقلید از تهران، نهضت اتوبانکشی و پلسازی در شهرهای میانی کشور هم راه افتاده است. به نظر من تا زمانی که این سیاستها به طور اساسی تغییر نکند، مشکل ترافیک کم نمیشود.
انتهای پیام