شفقنا زندگی- اگر به منشاء عمده ترین کالای بازرگانی روزگار ما یعنی قهوه فکر کنید، به احتمال زیاد ایتالیا به فکرتان خطور می کند. اما در واقع این کشور یمن است که خاستگاه این دم کردنی همه جا حاضر بوده است.
به گزارش سرویس ترجمه شفقنا، در کنار نخستین دانشگاه و حتی مسواک، مسلمانان اختراعات شگفت انگیزی داشته اند که جهان امروز بر اساس آنها شکل گرفته است.
منشا این ایده ها و اشیاء بنیادی- پایه همه چیز از دوچرخه گرفته تا گام های موسیقی- موضوع کتابی با عنوان «۱۰۰۱ اختراع: تاریخ فراموش شده هزار سال میراث مسلمانان» است.
پروفسور سلیم الحسنی، رییس بنیاد علوم، تکنولوژی و تمدن و ویرایشگر این کتاب است. کتاب «۱۰۰۱ اختراع» اکنون در نمایشگاهی در موزه علوم لندن به نمایش درآمده و الحسنی امیدواراست این نمایشگاه بتواند نقش فرهنگ های غیرغربی- همچون امپراطوری مسلمانان که زمانی اسپانیا و پرتغال، جنوب ایتالیا و بخشی هایی از چین را دربرداشت- تا تمدن امروز را روشن نماید.
آنچه در ادامه می آید، ۱۰ اختراع برجسته مسلمانان از نظر پروفسور الحسنی است:
- جراحی
درحدود سال ۱۰۰۰، دکتر الزهراوی معروف یک دایره المعارف مصور ۱۵۰۰ صفحه ای جراحی منتشر کرد که به عنوان یک مرجع پزشکی برای ۵۰۰ سال بعد از آن در اروپا مورد استفاده قرار می گرفت. از میان اختراعات بسیار زهراوی، می توان به ابتکار تهیه نخ بخیه از روده اشاره کرد. پیش از آن می بایست یک عمل جراحی ثانوی انجام می شد تا کوک بخیه ها برداشته می شد. وی همچنین انجام نخستین عمل جراحی پادشاهی را گزارش کرده و نخستین جفت پنس را اختراع کرده است.
- قهوه
قهوه که امروزه به نوشیدنی روزمره جهان غرب تبدیل شده، ابتدا در قرن نهم در کشور یمن نوشیده می شد. قهوه در ابتدایی ترین روزگار خود به صوفیان کمک می کرد تا بتوانند برای عبادت خدا در شبهنگام بیدار بمانند. قهوه بعدها توسط گروهی از دانشجویان به مصر آورده شد و آوازه آن به زودی در سراسر امپراطوری پیچید. در قرن سیزدهم قهوه به ترکیه رسید اما نخستین بار در قرن شانزدهم بود که دانه های قهوه که به واسطه یک تاجر ونیزی به ایتالیا آورده شده بود، در اروپا جوشانده شد.
- ماشن پرواز
عباس ابن فرناس نخستین کسی بود که یک تلاش واقعی را برای ساخت یک ماشین پرنده و پرواز انجام داد. در قرن نهم او یک دستگاه بالدار طراحی کرد که تقریبا شبیه یک لباس پرنده بود. فرناس در معروف ترین آزمایش خود در حوالی کوردوبا در اسپانیا، قبل از اینکه سقوط کند و کمرش آسیب ببیند، برای چند لحظه به سمت بالا پرواز کرد. بدون شک طرح او منبع الهامی برای هنرمند و مخترع معروف ایتالیایی لئونارددوداوینچی، صدها سال پس از او بود.
- دانشگاه
در سال ۸۵۹، یک ملکه جوان به نام فاطمه الفرهی نخستین دانشگاه با اعطای مدرک را در مراکش بنیانگذاری کرد. خواهر او مریم یک مسجد در مجاورت آن ساخت و این دو باهم مجموعه ای شد به نام مسجد و دانشگاه القرویین. الحسنی امیدوار است امروز پس از حدود ۱۲۰۰ سال، این مرکز به یاد مردم بیاورد که آموزش و آموختن اصل سنت اسلامی است و داستان خواهران الفرهی الهام بخش زنان مسلمان در سراسر جهان امروز باشد.
- جبر
واژه «جبر» از عنوان رساله ریاضی دان مشهور ایرانی قرن نهم «کتاب الجبر و المقابله» گرفته شده است. نظم جبری جدیدی که او براساس ریشه های نظام های یونانی و هندی ارائه داد، یک سیستم متحدکننده برای اعداد گویا، اعداد گنگ و مقادیر هندسی بود. الخوارزمی همچنین نخستین کسی بود که مفهوم ارتقاء دادن اعداد به توان را معرفی کرد.
- فیزیک نور
بسیاری از مهمترین پیشرفت ها در مطالعه فیزیک نور در جهان اسلام صورت گرفته است. در حدود سال ۱۰۰۰، ابن هیثم ثابت کرد که انسان ها اشیاء را از طریق بازتاب نور تابیده به اشیاء که وارد چشم آنها می شود، می بینند. این نظریه باعث رد نظریه های اقلیدوس و بطلمیوس شد که ادعا کرده بودند نور از خود چشم ساطع می شود. این فیزیکدان مسلمان بزرگ همچنین پدیده دوربین را کشف کرد که توضیح می دهد چگونه چشم تصاویر را از طریق ارتباط بین عصب بینایی و مغز می بیند.
- موسیقی
موسیقیدانان مسلمان تاثیر عمیقی بر اروپا داشته اند و این مساله به زمانی برمی گردد که شارلمانی تلاش کرد با موسیقی بغداد و کوردوبا رقابت کند. در میان بسیاری از آلات موسیقی که از خاورمیانه به اروپا رسید، می توان به عود و رباب اشاره کرد که نیای ویولون محسوب می شود. گفته می شود گام های موسیقی مدرن نیز از الفبای عربی گرفته شده است.
- مسواک
حضرت محمد (ص) استفاده از نخستین مسواک را در حدود سال ۶۰۰ رواج داد. با استفاده از یک ترکه از درخت مسواک، او دندان های خود را تمیز می کرد و نفس خود را تازه می نمود. موادی مشابه مسواک در خمیردندان های امروزی به کار برده می شود.
- میل لنگ
مبنای بسیاری از دستگاه های خودکار مدرن ابتدا در جهان اسلام به کار برده می شد؛ از جمله سیستم میله محوردار چرخشی. با تبدیل حرکت چرخشی به حرکت خطی، میل لنگ حمل اشیاء سنگین را با راحتی نسبی ممکن می سازد. این تکنولوژی از سوی الجزری در قرن دوازدهم کشف شد و در سراسر جهان گسترش یافت به طوریکه موجب ابداع همه چیز از دوچرخه تا موتور احتراق درونی گردید.
- بیمارستان
بیمارستان هایی که ما امروزه می شناسیم، با اطاق های ویژه نگهداری بیمار و مراکز آموزشی، در قرن نهم در مصر شکل گرفته اند. نخستین مرکز درمانی با این شکل بیمارستان احمدابن طولون نام داشت که در سال ۸۷۲ در قاهره تاسیس شد. بیمارستان طولون مراقبت رایگان از هر کسی که به آن نیاز داشت انجام می داد و این اقدام براساس سیاستی در سنت مسلمانان بود که از همه کسانی که بیمار بودند مراقبت می کردند. این بیمارستان ها از قاهره در سایر نقاط جهان گسترش یافت.
منبع: CNN
انتهای پیام