شفقنا زندگی- یک پزشک طب سالمندی و تسکینی در سرطان درباره چالش های نظام سلامت در آینده اظهار می دارد: حرکت نظام سلامت ایران به سمت ساختار های صحیح و اصولی نیاز به یک عزم و اراده جدی و نگرش اصلاحی دارد که امید است مورد توجه دولت آتی قرار گیرد و مردم نیز در انتخاب رئیس جمهور آتی به دور از شعار و سیاست زدگی به طور دقیق برنامه های سلامت محور را مورد توجه خود قرار دهند.
نظام سلامت ایران طی سالیان گذشته از مسیر ساختاری صحیح در حال فاصله گرفتن است
دکتر مهدی مزرعه شاهی، در گفت وگو با خبرنگار شفقنا زندگی در پاسخ به این سوال که بعد از شیوع کرونا نظام سلامت در کل دنیا نشان داد که در اولویت است و شاید اهمیتی هم تراز با نظام های دیگر از جمله اقتصاد، سیاست و اجتماع قرار دارد. با این حال فکر می کنید این حوزه سلامت در آینده به چه سمتی خواهد رفت؟ آیا تاکید در پیشگیری مهم تر خواهد بود یا درمان؟ آیا نظام سلامت ایران در این راستا حرکت خواهد کرد یا نه؟ اظهار داشت: پاسخ به این سوال کمی مشکل است. متاسفانه نظام سلامت ایران طی سالیان گذشته از مسیر ساختاری صحیح و تجربه شده بسیاری از کشورهای پیشرفته در حال فاصله گرفتن است و این امر صدمات جبران ناپذیری را به منابع ملی و سلامت افراد جامعه در میان مدت و طولانی مدت وارد خواهد کرد. خصوصاً طی هفت سال گذشته با اجرائی شدن طرح تحول سلامت بسیاری از بودجه‌های سلامت صرف فعالیت های عمرانی و ساختمان سازی به جای ساختارسازی گردید و محوریت بهداشت و پیشگیری جای خود را به درمان سپرد و از این گذر خسارت جبران ناپذیری به سلامت افراد جامعه و تغییر ذائقه مشتریان خدمات سلامت وارد گردید.
ضعف ساختارهاي مراقبت هاي اساسي سلامت
وی افزود: به همین دلیل در یک سال اخیر که پاندمی کرونا در همه کشورها گسترش یافت یکی از کشورهایی که علی رغم بودجه های کلانی که در ساختارهای ناموزون آن هزینه گردیده بود و نیز با توجه به برخورداری از کادری خبره و تلاشگر و خدوم بهداشت و درمان متحمل خسارت های جانی اسفبار گردید، کشور عزیزمان بوده است و یکی از دلایل مهم این امر ضعف ساختاري مراقبتهاي اساسي سلامت(PHC) از جمله ساختارهای سطح بندی خدمات سیستم ارجاع و پزشک خانواده و نبود زیرساخت های لازم از جمله ثبت دقیق آمار و پرونده الکترونیک سلامت شهروندان بوده است.
حرکت نظام سلامت ایران به سمت ساختار های صحیح و اصولی نیاز به یک نگرش اصلاحی دارد
دکتر مزرعه شاهی تصریح کرد: در واقع حرکت نظام سلامت ایران به سمت ساختار های صحیح و اصولی نیاز به یک عزم و اراده جدی و نگرش اصلاحی دارد که امید است مورد توجه دولت آتی قرار گیرد و مردم نیز در انتخاب رئیس جمهور آتی به دور از شعار و سیاست زدگی به طور دقیق برنامه های سلامت محور را مورد توجه خود قرار دهند و گروهها و انجمن های علمی و اصناف پزشکی نیز در مسیر تحقق سلامت مردم از بخشی نگری و صنف محوری پرهیز و اولویت سلامت و اصلاحات ساختاری را در نظام سلامت کشور پیش از پیش وجهه همت خود قرار دهند.
کشورهایی که توانستند تعارض ها و چالش های نظان سلامت را زودتر برطرف کنند در کنترل پاندمی کرونا موفق‌تر عمل کردند
وی در خصوص اینکه کرونا چه خلا هایی را در نظام سلامت ایران و جهان روشن کرد؟ چه سیاستگذاری هایی بایستی برای جبران این خلاها در آینده در نظر گرفته شود؟ گفت: کرونا بلای نابهنگام و عجیبی بود که در صد سال اخیر کشور های جهان به ندرت شاهد مورد مشابهی از آن بوده اند. این پاندمی تمامی ارکان حاکمیتی جوامع را تحت تاثیر خود قرار داد، چنانچه ساختارهای سیاسی اقتصادی اجتماعی و فرهنگی جوامع در کشورهای مختلف از گزند این پاندمی در امان نبوده است. نکته مهم در این رابطه اینکه پاندمی کرونا در هر کشور و حاکمیتی از نقاط ضعف و مسئله‌دار آن استفاده کرد و گسترش یافت لذا صرفنظر از پیشرفت‌های تکنولوژیک اقتصادی و یا سیاسی جوامع، چالش های موجود در آن کشورها را نقطه هدف خود قرار داد و شاهد بودیم که در کشورهای ظاهراً قوی و قدرتمند از نظر اقتصادی یا سیاسی به دلیل ضعف ساختاري مراقبتهاي اساسي سلامت(PHC) در مناسبات اجتماعی فرهنگی یا اختلافات طبقاتی و فاصله های درآمدی و سیاسی و بسیاری از مولفه‌های دیگر تلفاتی چه بسا بیشتر از کشورهای در حال توسعه یا حتی فقیر جهان گرفت. این تلفات در کشورهایی که نظام‌های تثبیت ایشان همگن با شرایط جامعه و آحاد جامعه نبود، در بسیاری موارد بیشتر و شدیدتر مشاهده گردید و کشورهایی که توانستند این تعارض ها و چالش ها را زودتر برطرف کنند در کنترل پاندمی کرونا موفق‌تر عمل کردند.