بسیاری از کشورهای در حال توسعه و حتی برخی کشورهای توسعه یافته، در مورد آب سالم و تامین آن مشکلاتی دارند که اثر آن به طور مستقیم بر سلامت بدن است. این موضوع بسیار نگران کننده است که افراد در معرض آب آلوده، دچار بیماریهای منتقله از طریق آب مانند اسهال، وبا، حصبه، آمیب، بیماری حاد گوارشی و بسیاری از بیماریهای عفونی دیگر میشوند. بنابراین وجود دستگاه تصفیه آب برای تهیه آب آشامیدنی خالص و سالم در خانهها ضروری به شمار میآید.
در این راهنمای خرید دستگاه تصفیه آب، ما به شما اطلاعاتی در مورد استانداردهای آب آشامیدنی سالم، انواع مختلف دستگاههای تصفیه آب و نحوه انتخاب دستگاه تصفیه آب ایدهآل و آن هم بر اساس نیازهایتان را ارائه خواهیم داد.
قبل از پرداختن به مفاهیم دیگر، اجازه دهید ابتدا شما را با برخی از موضوعات مهم بیشتر آشنا کنیم که کمک میکنند تا در مورد کیفیت آب، منبع آب آشامیدنی و فاکتورهای مهم دیگر که بر خرید انواع دستگاه های تصفیه آب خانگی تأثیر میگذارند، بیشتر بدانید.
اهمیت نوشیدن آب آشامیدنی سالم
نوشیدن آب تنها راهی برای رفع تشنگی نیست، بلکه آب مسئول عملکرد سایر فرآیندهای حیاتی در بدن ما است که تأثیر مستقیمی بر داشتن یک زندگی سالم دارد.
آب آشامیدنی باید چه ویژگیهایی داشته باشد؟
مسلما برای خرید دستگاه تصفیه آب باید بدانید که ویژگیهای آب سلام چیست و با این دید سراغ خرید دستگاه بروید.
pH نرمال
آب آشامیدنی باید PH خنثی ۷ داشته باشد که اسیدی و قلیایی نباشد. اگر مشخص شود که آب آشامیدنی در خانه شما اسیدی است، باید بدانید که برای سلامتی شما ضررهایی خواهد داشت.
بدن ما مواد زائدی تولید میکند که طبیعت اسیدی دارند و آب به تعادل مواد اسیدی انباشته شده در بدن ما کمک میکند. بیماریهایی مانند سرطان، آرتریت، پوکی استخوان و غیره به دلیل تجمع این مواد اسیدی رخ میدهند.
به همین دلیل است که بیشتر افراد دوست دارند تا صبحها و بعد از بلند شدن از خواب سراغ نوشیدن آب بروند، میدانید دلیل آن چیست؟ پاسخ آن ساده است. آب به دفع اسیدهای اضافی در بدن که در طول شب انباشته شدهاند، کمک میکند.
آنتی اکسیدانها
آنتی اکسیدانهای موجود در آب در پیشگیری از سندرم متابولیسم بسیار مفید هستند. اکسیداسیون اثرات نامطلوبی بر سلولهای ما دارد. مواد غذایی آنتی اکسیدانی به جلوگیری از آسیب بیشتر به بافتهای بدن کمک میکنند. توجه داشته باشید که همه آبهای آشامیدنی ماهیت آنتی اکسیدانی ندارند.
مواد معدنی
آب آشامیدنی باید دارای بسیاری از مواد معدنی و مواد مغذی با ارزش مانند کلسیم، منیزیم، پتاسیم و غیره و همچنین سایر عناصر کمیاب باشد.
مواد معدنی مانند کلسیم و منیزیم بیشتر از طریق آب جذب بدن ما میشوند تا غذا. تمام این مواد معدنی عمدتاً در مخازن آب زیرزمینی یافت میشوند.
عاری از آلودگی
آب میتواند به مواد مختلفی آلوده شود و مهمترین فاکتور در آلودگی آب، منبع آبی است که آب آشامیدنی شما از آن تامین میشود. آلودگی آب به ۴ دسته طبقه بندی میشود:
- فیزیکی: آلودگی فیزیکی آب عمدتا به رسوبات آلی مانند آب گل آلود اشاره دارد.
- شیمیایی: آب با ترکیبات شیمیایی مانند آفتکشها، سفیدکنندهها و غیره آلوده میشود. این اتفاق زمانی رخ میدهد که آب باران از مزارع کشت به منابع آبی راه پیدا میکنند و زبالههای کارخانهها در منابع آب و رودخانهها یا دریاهای مجاور آزاد میشوند.
- بیولوژیکی: همانطور که از نام آن پیداست، به آلودگی باکتریها، قارچها، جلبکها گفته میشود.
نکته: بسته به منبع آب، ممکن است بیش از ۱۵۰۰ آلودگی در یک لیوان آب وجود داشته باشد. نوشیدنی ما باید عاری از هرگونه ناخالصی باشد.
از نظر میکروبیولوژیکی بدون پاتوژن
طبق دستورالعمل WHO، اگر آب عاری از هر گونه عوامل بیماریزا باشد، باید قابلیت شرب داشته باشد. در صورت نشتی در لولههای آب، آب به راحتی به عناصر بیولوژیکی آلوده میشود.
امیدواریم توانسته باشیم در مورد استانداردهای آب آشامیدنی دید اولیهای به شما بدهیم. اکنون زمان آن رسیده تا سراغ دستگاههای تصفیه آب برویم و درباره بایدهای خرید آن صحبت کنیم.
منبع آب آشامیدنی ما از تصفیه خانههای شهری، آبهای زیرزمینی، آب چاه یا منابع متعدد تامین میشود. هر یک از این منابع دارای سطوح مختلف آلودگی و سطح TDS هستند. شاید ندانید که اصطلاح TDS به چه معنا است، اما از آنجایی که این اصطلاح ممکن است در ادامه مقاله زیاد دیده شود، در زیر معنای آن را بیان خواهیم کرد.
TDS چیست؟
اصطلاح TDS به جامدات محلول در آب اشاره دارد و عدد آن بر حسب قسمت در میلیون، PPM اندازه گیری میشود.
TDS یک فاکتور آزمایشگاهی است که برای تعیین مقدار کل مواد جامد محلول در آب استفاده میشود. عناصر TDS هم مواد آلی و هم غیر آلی مانند کلسیم، منیزیم، پتاسیم سدیم، کربناتها، نیتراتها، کلر، آهن و غیره هستند. این جامدات از دو طریق وارد آب میشوند:
- علل طبیعی
- به دلیل دخالت انسان
آب مخازن زیرزمینی فقط دارای مواد معدنی مفید است در حالی که، منابع آب آزاد ممکن است دارای آلودگیهای مضر باشند.
آیا عدد TDS بالا مضر است؟
پاسخ به این سوال کمی مشکل است، زیرا سطح بالای TDS معمولاً به این معنی نیست که نوشیدن آن آب مضر است (تا ۱۲۰۰ TDS، آب قابل آشامیدن است، اگرچه اصلاً توصیه نمیشود). اما اگر آب آلوده به عناصر مضر باشد، بهتر است قبل از نوشیدن آن را تصفیه کنید!
آب میتواند دارای مقادیر بالایی از مواد معدنی باشد که در برخی منابع میزان TDS آن تا ۲۰۰۰ نیز میرسد. معمولاً مردم آب آشامیدنی را مصرف میکنند که محدوده TDS آن بین ۱۰۰-۹۰۰ است.
TDS اگر بسیار کم باشد، بر طعم آب نیز تأثیر میگذارد. TDS پایین طعم آب را تلخ میکند و این حالت برای بسیاری ناخوشایند است. اما مصرف آب با سطوح بسیار بالا TDS یعنی بیش از ۷۰۰ ppm ممکن است منجر به مشکلات سلامتی شود و میزان مواد شیمیایی در بدن را افزایش دهد.
به هر حال، بسیاری از سازمانهای بهداشتی دنیا اعلام کردند آبی که TDS بیش از ۵۰۰ppm داشته باشد، به هیچ وجه برای آشامیدن مناسب نیست در حالی که WHO عدد بالای ۳۰۰ را برای نوشیدن مناسب نمیداند. هدف اصلی دستگاههای تصفیه آب کاهش سطوح بالا TDS در آب و سالم ساختن آن برای مصرف است.
TDS انواع منابع آب آشامیدنی
- آبهای زیرزمینی: سطح TDS 200-2000 ppm
- آب تصفیه شده شهری: سطح ۱۰۰-۳۰۰ ppm
- منابع چندگانه: دارای محدوده ۱-۲۰۰۰ ppm
منبع آب نوشیدنی در خانه اولین عاملی است که باید قبل از خرید دستگاه تصفیه آب در نظر بگیرید. برای دانستن دلیل آن به خواندن این مقاله ادامه دهید.
انواع دستگاههای تصفیه آب بر اساس روشهای فیلتراسیون
در ادامه درباره روشهای فیلتراسیون در دستگاههای تصفیه آب که در حال حاضر در بازار موجود هستند، صحبت خواهیم کرد.
اولترافیلتراسیون (UF)
دستگاههای تصفیه آب به روش اولترافیلتراسیون، معمولا دستگاههای تصفیه آب غیر برقی هستند. دستگاههای تصفیه آب مبتنی بر جاذبه از فیلترهای فشار یا تکنیک Ultra Filtration برای تصفیه آب استفاده میکنند. خرید این نوع دستگاهها مقرون به صرفهتر است، اما برای از بین بردن تمام ناخالصیهای آب چندان مفید نیستند. این مدل دستگاهها نمیتوانند جامدات محلول، باکتریها و ویروسها را از آب حذف کنند.
دستگاههای تصفیه آب به روش اولترافیلتراسیون فقط برای آب شهری که TDS آن معمولا بین ۱۰۰-۲۰۰ ppm است، مفید هستند. بنابراین اگر آب آشامیدنی شما از تصفیه خانه شهری تامین میشود، میتوانید سراغ این نوع تصفیه کنندهها بروید.
مزایا
- بدون برق کار میکند.
- آب را از شن، ماسه و گل و لای پاک میکند.
- برای تصفیه آب شهری مناسب است.
معایب
- قادر به حذف عناصر بیولوژیکی مانند ویروسها و باکتریها نیست.
ماوراء بنفش (UV)
دستگاههای تصفیه آب ماوراء بنفش در میان دستگاههای تصفیه آب برقی، جزء اصلیترین مدلها به شمار میآیند و از نظر کارایی یک قدم جلوتر از دستگاههای اولترافیلتراسیون هستند.
این نوع دستگاه نیز توانایی حذف جامدات محلول در آب را ندارد و فقط آب را ضدعفونی میکند، اما میکروارگانیسمهای استریل شده را از آب خارج نمیکند. اما تفاوت این نوع دستگاهها با دستگاههای اولترافیلتراسیون این است که، ویروسها، باکتریها و کلر را از آب حذف میکنند.
مزایا
- میکروارگانیسم موجود در آب را غیر فعال میکند.
- شن و ماسه را از بین میبرد.
- خاصیت شیمیایی آب را تغییر نمیدهد.
- برای منابع آب دارای TDS زیر ۲۵۰ خوب است.
معایب
- توانایی حذف میکروارگانیسمهای کشته شده را ندارد.
- هیچ گونه ذرات آلی یا معدنی را حذف نمیکند.
اگر منبع آب شما آب شهری است و به دنبال دستگاه مناسب میگردید، دستگاههای ماوراء بنفش میتوانند انتخاب خوبی باشند. این نوع دستگاهها برای آبی که TDS آن بالاتر از ۳۰۰ است توصیه نمیشوند.
اسمز معکوس (RO)
بهترین و موثرترین سیستم تصفیه آب در میان مواردی که عنوان کردیم، سیستم اسمز معکوس است. دستگاههای دارای سیستم اسمز معکوس، سختی آب را از بین میبرند و آن را برای مصرف مناسب میکنند.
RO که شکل کوتاه اسمز معکوس است برعکس اسمز است که توسط گیاهان برای دریافت مواد مغذی استفاده میشود. فرآیند اسمز معکوس به این صورت عمل میکند: آب را از طریق یک غشای نیمه تراوا به سمت پایین فشار میدهد تا در اثر این فشار مقدار زیادی از ناخالصیها و آلایندهها از آب حذف شوند.
مزایا
- موثرترین دستگاه تصفیه آب است.
- طعم آب را بهبود میبخشد.
- ناخالصیها را از بین میبرد.
معایب
- دستگاههای تصفیه آب اسمز معکوس مقدار قابل توجهی آب را نسبت به سایر دستگاههای تصفیه آب هدر میدهند. آنها تقریباً ۳ لیتر آب را برای تصفیه ۱ لیتر آب هدر میدهند.
آب سخت
آب سخت حاوی غلظت بالایی از مواد معدنی به خصوص کلسیم، منیزیم و گاهی اوقات آهن است. مصرف آب سخت میتواند منجر به بیماریهای خاصی شود.
TDS آب سخت بیش از ۴۵۰ است. بنابراین برای اینکه آن را برای نوشیدن مناسب کنید، در این مورد به دستگاههای تصفیه آب اسمز معکوس نیاز دارید.
آب نرم
آب نرم به آبی گفته میشود که املاح محلول کمتر دارد یا بدون نمکهای محلول مانند کلسیم، آهن یا منیزیم است. TDS آب نرم معمولاً بین ۱۰۰-۳۰۰ است. دستگاههای ماوراء بنفش و فیلترهای UV برای آب نرم بهترین هستند.
اکنون وقت آن است که صحبتهایمان را جمع بندی کنیم! درباره انواع سیستمهای تصفیه و همچنین TDS، آب سخت و نرم اطلاعات به دست آوردید. زمان آن رسیده که سراغ چک لیست خرید آب تصفیه کن برویم و آن را مرور کنیم. در ادامه ۷ نکته کلیدی که قبل از خرید دستگاه تصفیه آب باید در نظر داشته باشید را عنوان میکنیم:
منبع آب
همانطور که قبلاً گفته شد، نکته مهمی که باید قبل از خرید یک دستگاه تصفیه آب در نظر بگیرید این است که منبع آب آشامیدنی خود را در خانه پیدا و آزمایش کنید. با این کار متوجه خواهید شد که میزان سختی آب و آلودگیها به چه اندازه است و بر اساس آن سراغ خرید دستگاه میروید.
گنجایش ذخیره آب
شما باید به میزان آب مصرفی خانواده خود نیز توجه کنید. این کار به شما کمک میکند تا دستگاه تصفیه آب را با منبع ذخیره آب مناسب افراد خانواده خود انتخاب کنید. این به نوبه خود باعث صرفه جویی در هزینه شما نیز میشود. توجه داشته باشید که خرید دستگاهی با گنجایش ذخیره آب بالا، فضای بیشتری در خانه شما اشغال میکند.
همچنین اگر در محل زندگی شما قطعی برق وجود دارد یا منبع آب چندان عالی نیست، لطفاً به دنبال مدلهایی بروید که به شما در غلبه بر این بحران کمک میکنند.
سیستم تصفیه آب
انتخاب سیستم تصفیه آب صرفاً به سطح TDS آب نوشیدنی خانه شما نیز بستگی دارد. سیستم اسمز معکوس برای منابع آب تا محدوده ۶۰۰-۹۰۰ TDS مناسب است، اما اگر TDS بسیار بالاتر باشد، تصفیه آب چند مرحلهای میتواند یک انتخاب عالی برای نیازهای خانه شما باشد.
هزینه
بسته به نیاز شما، هزینه خرید دستگاه تصفیه آب افزایش مییابد. در حال حاضر قیمت دستگاهها در بازار ایران از ۱ میلیون تا ۲۰ میلیون و حتی بیشتر متغیر است و هر کدام از اینها کارایی و ویژگیهای خاص خود را دارند و ساخت کشورهای مختلف هستند.
برگرداندن مواد معدنی به آب
هنگامی که آب در دستگاه تصفیه آب تصفیه میشود، تمام یا بیشتر مواد معدنی و مواد مغذی خود را از دست میدهد. برخی از دستگاههای تصفیه آب دارای ویژگیهایی هستند که مواد معدنی از دست رفته را به آب برمیگردانند.
تعمیر و نگهداری سالانه
این موضوع برای خرید بسیار اهمیت دارد، چرا که هزینه تعمیر و نگهداری برای مدلهای بالاتر پرهزینه است. اگر کیفیت آب پایین است، باید حداقل سالی یک بار فیلترها را تعویض کنید. قیمت فیلترها نیز باید در زمان تعویض در نظر گرفته شود.
بسیاری از برندها مانند مینروا فیلتر امکانی را به مشتریان خود میدهند که با کمک آن میتوانید در هزینهها صرفه جویی کنید. مینروا فیلتر هزینه ارسال و نصب دستگاه و تعویض فیلترها را دریافت نمیکند و شما تنها بابت خرید دستگاه و فیلتر پرداختی خواهید داشت. همچنین زمان تعویض فیلتر به مشتریان اعلام میشود تا از آسیب دیدن دستگاه جلوگیری شود.
گارانتی
اکثر شرکتهای پیشرو ۱ سال گارانتی ارائه میکنند، اما اکنون برخی از آنها به شما این امکان را میدهند که به باشگاه مشتریان بپیوندید تا برای تعمیر و نگهداری دستگاه خود هزینههایی را کاهش دهید و از گارانتی استفاده کنید.
کنترلر TDS
با کنترلر TDS میتوانید طعم آب را کنترل کنید. تنها ایراد این نوع تصفیه کنندهها این است که نسبتا گران هستند.
سخن پایانی
راهنمای خرید دستگاه تصفیه آب در اینجا به پایان میرسد. امیدواریم توانسته باشیم راهنمای اطلاعات ضروری را در اختیار شما قرار داده باشیم تا در زمان خرید با دست پر بروید.