رپرتاژآگهی – احتمالاً تاکنون نام پروبیوتیک را بر روی بستهبندی مواد خوراکی دیده باشید و برایتان سؤال شده باشد که این ماده که بهاشتباه آن را تنها یک ماده غذایی میشناسند چیست و چه کاربردی برای بدن دارد. بهصورت کلی سلامت و تنظیم روند کارکرد بدن وابسته بهعوامل مختلفی است که پروبیوتیکها یکی از مهمترین این عوامل در این مورد هستند و میتوان گفت که تقریباً بدون آنها زندگی ممکن نیست. با وجود اینکه پروبیوتیکها نقش بسیار مهمی در فرایندهای مختلف در بدن دارند، اما یکی از مهمترین نقشهایشان در فرایند گوارش و سیستم گوارش است؛ بنابراین مبتلایان بهبیماریهای گوارشی باید روی این موضوع حساسیت بیشتری داشته باشند.
در صورتیکه قصد دارید اطلاعات بیشتری در این زمینه کسب کنید، تا انتهای این نوشته از درمانکده با ما همراه باشید تا برایتان تشریح کنیم که پروبیوتیک چیست و چه فواید و ضررهایی برای بیماران گوارشی دارد؟
میکروبیوم چیست؟
پیش از آنکه در رابطه با پروبیوتیک صحبت کنیم، لازم است قدری در مورد میکروبیوم نیز صحبت شود چرا که این دو موضوع ارتباط مستقیمی با یکدیگر دارند. شاید برایتان جالب و یا حتی ترسناک باشد که بفهمید تعداد باکتریهای موجود در بدن شما حتی از تعداد سلولها بیشتر است! در بدن انسان همواره موجودات میکروسکوپی زیادی زندگی میکنند که تجمع این موجودات اعم از باکتری، ارگانیسمهای تک سلولی، قارچها و ویروسها را میکروبیوم میگویند.
در بین تمام این موجودات، باکتریها از سهم بیشتری برخوردار هستند و بسیار پر تعداد اند. باکتریها میتوانند برای بدن مفید یا مضر باشند که نمونههای مفید در بدن بیشتر هستند و در قسمتهای مختلف بدن از جمله دستگاه گوارش برای بهبود و تسهیل فرآیند هضم غذا و بسیاری موارد دیگر فعالیت میکنند.
پروبیوتیک چیست؟
همانطور که پیشتر گفته شد باکتریها میتوانند برای بدن مفید یا مضر باشند و پروبیوتیکها، باکتریهای زنده و مخمرهایی هستند که جزء باکتریهای مفید بوده و در روده انسان بهصورت طبیعی وجود دارند. اکنون واضح است که تعریف پروبیوتیک بهعنوان یک ماده خوراکی اشتباه است و پروبیوتیکها در واقع موجودات زنده هستند که در بدن با سلولها به همزیستی رسیده و هم برای زنده ماندن خودشان، هم برای زنده ماندن ما تلاش میکنند.
این باکتریهای مفید انواع مختلفی دارند که از دو گونه اصلی لاکتوباسیلوس و بیفیدوباکتریوم بهوجود آمدهاند.
پروبیوتیکها تا زمانی در بدن تاثیرات مثبت دارند که در وضعیت مناسب و همچنین تعادل باشند. مواردی همچون رژیم غذایی نادرست، سبک زندگی غلط و بیماریهای ویروسی و باکتریایی میتواند منجر بهاختلال در کارکرد و تعادل این باکتریها بشود که معمولاً در چنین مواردی بدن با کمبود پروبیوتیک مواجه شده و این عارضه علائمی بهشرح زیر دارد:
- آلرژی و آسم
- اختلالات خلقی
- علائمی شبیه بهمسمومیت غذایی
- بیماریهای پوستی مانند آکنه پسوریازیس
- ضعف سیستم ایمنی و مریضی بهصورت دائمی
البته وجود این علائم لزوماً بهمعنای کمبود پروبیوتیک نیست و در صورت مشاهده این موارد، توصیه میشود که حتماً به متخصص گوارش مراجعه کنید.
فواید و مضرات پروبیوتیک
در کلیترین حالت ممکن میتوان گفت که پروبیوتیکها فرایند هضم غذا و استخراج مواد مغذی را بهبود میبخشند اما این مورد تنها یکی از فواید پروبیوتیکها است. موارد دیگر عبارتاند از:
- کاهش آلرژیها
- بهبود خلق و خو
- کاهش التهابها
- تقویت سیستم ایمنی
- بهبود استرس و اضطراب
- بهبود و کاهش شدت سندروم روده تحریکپذیر
- پیشگیری و درمان اسهال ناشی از عفونتها یا آنتیبیوتیکها
از طرفی این باکتریها ممکن است عوارضی داشته باشند اما نه برای همه افراد. در صورتیکه فرد در وضعیت سلامت عمومی خوبی باشد و از منابع طبیعی پروبیوتیک بهاندازه مناسب استفاده کند، مصرف این باکتریها عوارضی ندارد. اما در نقطه مقابل کسانی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند و یا بهتازگی یک بیماری سخت و حاد را پشت سر گذاشتهاند و مخصوصاً مبتلایان بهبیماریهای گوارشی، باید در مصرف پروبیوتیک احتیاط بسیار کرده و حتماً پیش از مصرف با پزشک متخصص مشورت کنند.
منابع پروبیوتیک
در صورتیکه قصد دارید از منابع طبیعی پروبیوتیک بهرهمند شوید، میتوانید از برخی مواد غذایی مانند فرآوردههای لبنی حاوی پروبیوتیک از جمله ماست و غذاهای تخمیر شده و شور کلم استفاده کنید. همچنین پروبیوتیکها در برخی از میوهها و سبزیجات نیز پیدا میشوند. توجه داشته باشید که افراط در مصرف پروبیوتیک مناسب نیست.
اما در صورتیکه بهتشخیص پزشک دکتر گوارش دچار کمبود حاد پروبیوتیک هستید و نیاز بهاستفاده از مکمل دارید، برخی از کپسولها و مکملهای دارویی پروبیوتیک موجود هستند که بسته بهتجویز پزشک میتوانید از این موارد نیز استفاده کنید.
نکات مهم در مصرف پروبیوتیک
با وجود اینکه پروبیوتیک یک دارو یا غذای حساس نیست، اما همچنان یکسری نکات باید در مصرف پروبیوتیکها رعایت شود.
موضوع اول آنکه اگر بهکمبود پروبیوتیک در بدن دچار نیستید، تنها بهمصرف بهاندازه مواد غذایی حاوی این باکتریها اکتفا کرده و بههیچ وجه روی بهاستفاده از مکملها نیاورید. همچنین توجه داشته باشید اگر مکملی مصرف میکنید حتماً در شرایط مناسب از آن نگهداری کنید چرا که با گذشت تاریخ تولید تعداد پروبیوتیکهای زنده در مکمل کاهش پیدا میکنند.
جالب است بدانید که باکتریهای مفید در بدن معمولاً از فیبرها تغذیه میکنند که پروبیوتیک نیز از این قاعده مستثنی نیست. بههمین جهت توصیه میشود با وجود اینکه فیبرها حاوی پروبیوتیک نیستند، اما برای بهبود اوضاع این باکتریها در بدن از منابع غنی فیبر استفاده کنید. و در آخر اینکه اگر بهکمبود پروبیوتیک دچار هستید و مکمل مصرف میکنید، استفاده از منابع طبیعی پروبیوتیک و همینطور فیبرها در کنار مکملهایتان فراموش نشود.
جمع بندی
در صورتیکه این نوشته را تا انتها مطالعه کردید، دیگر با شنیدن نام پروبیوتیک سردرگم نمیشوید. پروبیوتیکها بهصورت مستقیم و غیر مستقیم برای بدن مفید هستند و ما در این نوشته تمام تلاش خود را بهکار بستیم تا مهمترین نکات در رابطه با این دوستان کوچک ارزشمند را برایتان بازگو کنیم. در نظر داشته باشید که موارد و راهنماییهای گفته شده در این نوشته تماما بهصورت کلی مطرح شده و توصیههای بیشتر و تخصصی، نیازمند مشورت با پزشک متخصص است.
در صورتیکه احساس میکنید بهکمبود پروبیوتیک مبتلا هستید و نیاز بهمشورت با پزشک متخصص در این زمینه و یا هر زمینه دیگری دارید، میتوانید بهسادگی از طریق سرویس نوبت دهی آنلاین درمانکده، برای دریافت نوبت مطب یا مشاوره غیرحضوری پزشکان متخصص از دکتر گوارش گرفته تا متخصص ارتوپد در تهران و هر تخصص پزشکی دیگری اقدام کنید.
برچسب ها : متخصص گوارش,دکتر ارتوپدی,درمانکده,متخصص ارتوپد